Siyaset Name.
Ben’de dahil, Aydın geçinen Entellerimizin kahir ekseriyeti, siyaset biliminden bahsederlerken Montesquieu’dan, Rousseau’dan, J. Locke’den dem vururlar.
Nedense 11.YY’da yaşamış kendi geleneklerimizden siyaset sosyolojisi üretmiş olan Yusuf Has Hacib’ten bahsetmezler.
Karahan beyi Buğra Han için kaleme aldığı “Kutadgu Bilig” adlı siyaset nameden, siyasetin dili ve devletin yönetim tarzını, anlatan kitabından tek satır bile alıntı yapmazlar.
“Ben sözlerimi dört değer üzerine kurdum; 1- doğru ve adil yasa, 2- topluma bahşedilmiş saadet ve huzur, 3- kişiye en büyük zenginlik sağlayacak akıl ve 4- akibete dair halis niyet…” der Yudus Has Hacib.
Yine siyasetçilere nasihat babında diyor ki, idare eden kişiler ve amirlerin sözleri ne anlaşılamayacak kadar uzun, nede istismara mahal verecek kadar kısa ve örtülü olmamalı diyor ve ekliyor, “Büyüklerin büyüklüğü sözlerinin güzelliğinden, doğruluğundan ve derde derman oluşundandır diyor Yusuf Has Hacib Kutadgu Bilig’de.”
Medeniyet tarihimiz içinde Yusuf Has Hacib gibi, “Ey oğul nasihatlarımı dinlersen zamanın tokadını yemezsin” diyen Emir Keykavus gibi pırıl pırıl parlayan inciler hükmünde olan kendi değerlerimizin kıymetin maalesef bilmiyoruz.
Metin Yazarel
Not:: ilgilisine bir kaç eser ismi vermeyi uygun bulurum.
Medinetül Fazıla (Farabi)
Siyasetüs Şerriye (İbn Teymiye)
Ahkamüs Sultaniyye (Maverdi)
Siyasetname (Nizamülmülk)
Kabusname (Keykavus)
Asafname (Lütfi Paşa)
Kitabüs Siyaset (Pirizade)
